Overslaan en naar de inhoud gaan

Dit is interventie planning

 

'Stoptober'

 

'Mond, spraak, arm. Beroertealarm.'

Dit zijn twee voorbeelden van acties die als doel hebben ons gedrag te veranderen: het stoppen met roken (Stoptober), en het herkennen van beroerte-signalen om op tijd een arts te kunnen waarschuwen. Deze acties kunnen helpen om gezondheidsproblemen te voorkomen, waaronder longkanker en de gevolgen van een beroerte. Deze acties worden ook wel gezondheidsinterventies genoemd. Het veranderen van gedragspatronen is niet makkelijk. Er is de laatste jaren daarom steeds meer aandacht voor het creëren van een omgeving waardoor mensen zich gezonder gaan gedragen. Voorbeelden hiervan zijn een gezonder aanbod in een bedrijfskantine en nudging (bijvoorbeeld door gebruik van kleinere borden waardoor mensen minder eten opscheppen).

Mensen voelen zich meer op hun gemak met oude problemen dan met nieuwe oplossingen. John Maxwell

Een interventie heeft de grootste kans van slagen als er goed is onderzocht wat precies het probleem is en er goed is nagedacht over het doel, de doelgroep, de boodschap en hoe deze boodschap wordt overgedragen. Interventies zijn effectiever als:

  • Alle relevante stakeholders (waaronder de doelgroep) vanaf het begin betrokken zijn
  • De interventie aansluit bij de doelgroep en context
  • Duidelijk is wat probleem is en waardoor het wordt veroorzaakt
  • Al vanaf het begin rekening wordt gehouden met implementatie en opschaling
  • Er naast kennisoverdracht ook aandacht is voor andere gedragsdeterminanten zoals attitudes, sociale invloed en self-efficacy
  • Er verder wordt gekeken dan alleen individuele gedragsverandering, maar ook naar het creëren van een ondersteunende omgeving
  • Het programma gebaseerd is op onderzoek en inzichten over wat verandering in gang zet

Dit noemen we planmatige interventieontwikkeling. Ontwikkelaars van een interventie nemen daarin veel beslissingen. Ze wegen bij elke stap af hoe ze zo effectief mogelijk kunnen zijn en tegelijk kunnen aansluiten bij wat haalbaar is in de praktijk. Een stappenplan dat hiervoor vaak wordt gebruikt is Intervention Mapping. Het systematisch beschrijven van alle keuzes helpt om interventies te onderbouwen, omdat het je dwingt goed na te denken over wat het meest effectief kan zijn. En uit ervaring weet ik dat uitgebreide documentatie heel nuttig is als je een interventie wilt aanpassen voor een nieuwe context of doelgroep. Stappen in Intervention Mapping Intervention Mapping bestaat uit zes stappen. Deze staan in onderstaand overzicht en worden uitgebreider uitgelegd in Hoofdstuk 1 van het handboek Intervention Mapping en op de Intervention Mapping website.